Question 1

PRZEZIĘBIENIE - PRZYCZYNY, OBJAWY, LECZENIE

Accepted Answer

Przeziębienie to szereg objawów związanych z łagodnym zapaleniem błony śluzowej nosa, gardła i zatok przynosowych, spowodowanych zakażeniem wirusowym. Infekcja wirusowa u osób dorosłych może występować średnio od 2 do 4 razy w roku, z kolei u dzieci nawet od 8 do 9 razy¹.

Question 2

JAKIE SĄ PRZYCZYNY PRZEZIĘBIENIA?

Accepted Answer

Za pojawienie się przeziębienia odpowiadają wirusy, najczęściej rynowirusy, koronawirusy, adenowirusy i inne. Do dziś zidentyfikowano ich kilkaset rodzajów, a każdy z nich uaktywnia się i atakuje drogi oddechowe człowieka z różną częstotliwością, zależną od pory roku. W związku z tym, w zależności od pory roku, zmienia się także częstotliwość zachorowań na przeziębienia². Warto dodać, że przeziębienie jest spowodowane zakażeniem wirusowym, ale jego objawy są reakcją obronną organizmu i próbą zwalczenia przeziębienia przez układ immunologiczny². Przeziębienia najczęściej występują w okresie jesiennym i wiosennym. Część hipotez mówi, że przebywamy wtedy częściej w zamkniętych, niewentylowanych pomieszczeniach, co sprzyja przenoszeniu się wirusów. Alternatywna hipoteza mówi, że przyczyną częstych przeziębień we wspomnianym okresie są wahania temperatury, przez co błona śluzowa nosa jest bardziej narażona i mniej odporna na obronę przed zakażeniem wirusami³. Czynnikami, które dodatkowo obniżają odporność organizmu i zwiększają podatność na infekcje wirusowe są zła dieta, zmęczenie, stres, a także choroby układu krążenia, nowotwory, cukrzyca, otyłość, depresja czy alkoholizm⁴. ![P24](//images.ctfassets.net/8v0dzbx4b3an/4GCgkUvLhaRxohuxWX0EIi/581108e417c99e06fc5d60ac3bdfbc0a/P24.webp)

Question 3

JAK MOŻNA SIĘ ZARAZIĆ WIRUSAMI WYWOŁUJĄCYMI PRZEZIĘBIENIE?

Accepted Answer

Wirusy wywołujące przeziębienie mogą rozprzestrzeniać się: - Drogą kropelkową – osoba chora kichając lub kaszląc uwalnia drobne kropelki wydzieliny nosowej zawierające wirusy, a te dostają się do organizmu innej osoby wraz z wdychanym powietrzem. - Przez kontakt z zakażonymi przedmiotami – wirusy mogą przetrwać na przedmiotach codziennego użytku nawet do kilku godzin. Po dotknięciu zakażonego przedmiotu wirus przeziębienia jest przenoszony z rąk do ust, oczu i nosa. Z tego powodu tak istotna jest odpowiednia higiena rąk, szczególnie w okresie zwiększonej zapadalności na przeziębienie i grypę¹.

Question 4

JAKIE SĄ OBJAWY PRZEZIĘBIENIA?

Accepted Answer

Pierwsze objawy przeziębienia zazwyczaj pojawiają się 1-2 dni po zakażeniu. Jest to najczęściej uczucie rozbicia i ogólnego złego samopoczucia. Niektórzy pacjenci skarżą się w tym czasie na drapanie, pieczenie i uczucie wysuszenia śluzówki nosa, co może być związane z jej infekowaniem przez wirusy. Objawy po 3-4 dniach osiągają największe nasilenie. Aż 94% przeziębień wiąże się w tych dniach z trudnościami oddechowymi u pacjentów. Infekcja powoduje obrzęk, przekrwienie śluzówek nosa, wodnisty katar. Śluz w nosie jest reakcją obronną przeciwko infekcji. Podrażnienie śluzówki nosa spowodowane infekcją wirusową pobudza z kolei niektóre mięśnie twarzy, szyi i klatki piersiowej powodując odruch kichania⁵. Reakcją organizmu na przeziębienie może być także mokry lub suchy kaszel. Przy przeziębieniu może pojawiać się ból gardła lub chrypka, ból głowy lub gorączka⁴. Objawy przeziębienia u dzieci są bardzo zbliżone do objawów u dorosłych. Przeziębienie rozpoczyna się ogólnym rozbiciem, któremu może towarzyszyć brak apetytu. Pojawia się cieknący katar, nieżyt nosa, suchy kaszel i ból gardła⁶.

Question 5

JAK ZAPOBIEGAĆ PRZEZIĘBIENIU?

Accepted Answer

Najważniejszym aspektem profilaktyki przeziębienia u osób zdrowych jest higieniczny tryb życia, zbilansowana dieta dostarczająca organizmowi niezbędnych składników odżywczych, witamin i minerałów, które w połączeniu z regularną aktywnością fizyczną oraz odpowiednią ilością snu, pomagają zapewnić równowagę w działaniu układu immunologicznego. W okresie zwiększonej zapadalności na przeziębienia, warto unikać zatłoczonych miejsc i bliskiego kontaktu z osobami chorymi. Regularne mycie dłoni pomaga uchronić przed przenoszeniem się wirusów podczas dotyku. W tym czasie wskazane jest noszenie odzieży, która zapewni komfort termiczny, chroniąc organizm przed wahaniami temperatury zewnętrznej³.

Question 6

JAK LECZYĆ PRZEZIĘBIENIE?

Accepted Answer

Podczas przeziębienia zaleca się pozostanie w domu, odpoczynek i picie odpowiedniej ilości płynów. Objawy złagodzą odpowiednie leki na przeziębienie.⁴ Ulgę zatkanym górnym drogom oddechowym przyniesie np. fenylefryna, która obkurcza naczynia krwionośne i zmniejsza obrzęk błony śluzowej nosa. Oczyścić dolne drogi oddechowe pomoże gwajafenezyna, która zwiększa wydzielanie płynu w oskrzelach, przez co zmniejsza lepkość wydzieliny i ułatwia odkrztuszanie. Przeciwbólowo i przeciwgorączkowo działa z kolei np. paracetamol. W aptekach dostępne są leki do stosowania w przeziębieniu, które zwalczają kilka objawów jednocześnie, np.: - Vicks AntiGrip Complex - zwalcza 6 objawów przeziębienia i grypy. Pomaga oczyszczać drogi oddechowe. - Vicks AntiGrip Zatoki i Katar - zwalcza objawy przeziębienia i grypy, łągodzi ból i niedrożność zatok oraz katar. - Vicks AntiGrip Max – łagodzi objawy przeziębienia i grypy, w tym uciążliwą gorączkę⁷ Aby złagodzić objawy przeziębienia można użyć zamiennie połączenia olejku eukaliptusowego, terpentyowego, lewomentolu i kamfory racemicznej, dostępnych w leku w formie maści do nacierania klatki piersiowej i pleców - Vicks VapoRub. __UWAGA:__ Z uwagi na ryzyko wystąpienia interakcji leku Vicks VapoRub nie należy stosować z lekami obniżającymi próg drgawkowy (np. leki antyhistaminowe, leki zwężające naczynia krwionośne, pochodne piperazyny, amylokaina), m.in.: Vicks AntiGrip Complex, Vicks AntiGrip Zatoki i Katar oraz Vicks AntiGrip Max. Jeśli mimo stosowania leków i wypoczynku w domu objawy przeziębienia nie ustępują lub nasilają się, należy skontaktować się z lekarzem. Czym różni się przeziębienie od grypy? Więcej informacji: [Grypa - jak rozpoznać i jak leczyć?](/pl-pl/grypa)

Question 7

Źródła artykułów:

Accepted Answer

1. Mrozińska M, Stopiński M, Mik E, Przeziębienie. Prz. Lek, 2003; 6, 20–27.
2. Chrobak E, Machura E, Wrzask M, Krakowczyk H, Mielczarek M, Przebieg zakażeń RSV u hospitalizowanych niemowląt i małych dzieci, Przegląd Lekarski, 2011; 68/1, 63-67.
3. Ecles R, An Explanation for the Seasonality of Acute Upper Respiratory Tract Viral Infections, Act a Otolaryngol, 2002; 122, 183–191.
4. Mrozińska M, Przeziębienie – profilaktyka, leczenie., Czasopismo Aptekarskie, 2006; 11, 42-44.
5. Witek TJ, Ramsey DL, Carr AN, Rikker DK, The natural history of community-acquired common colds symptoms assessed over 4-years, Rhinology, 2015; 81-88.
6. Trollous E, Baird L, Jayawardena S, Common cold symptoms in children: results of an Internet-based surveillance program, J Med Internet Res, June 2014, 19;16(6):e144.
7. Maksymalna zawartość paracetamolu (1000mg) w jednej dawce dozwolona na polskim rynku dla produktów leczniczych dostępnych bez przepisu lekarza (OTC).

Przeziębienie – przyczyny, objawy i leczenie